Ελλιπή βρίσκει τον ευρωπαϊκό ορισμό για τα νανοϋλικά ο γαλλικός Οργανισμός Τροφίμων, Περιβάλλοντος και Επαγγελματικής Υγείας και Ασφάλειας (Anses) ενώ ορισμένα προϊόντα όπως γαλακτώματα και νανοσωματίδια λιπιδίων, ενδέχεται να μην θεωρούνται καν ότι εμπίπτουν σε αυτόν τον ορισμό….
Σε δελτίο τύπου που δημοσίεύσε ο Anses στο τέλος Ιουλίου , αναφέρει μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο ορισμός του νανοϋλικού ποικίλλει ανάλογα με τον κλάδο της βιομηχανίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση για την αναθεώρηση του ορισμού του νανοϋλικού με σκοπό την πιθανή εναρμόνιση. Στην απάντησή του, η ANSES προέτρεψε την Επιτροπή να μην αποκλείσει από αυτόν τον ορισμό ορισμένα νανοϋλικά που θα μπορούσαν ακόμη να είναι προβληματικά για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Χρησιμοποιούνται σε μεγάλη ποικιλία καθημερινών προϊόντων (όπως τρόφιμα, καλλυντικά, φάρμακα κ.λπ.), τα νανοϋλικά δημιουργούν πολλά ερωτήματα σχετικά με τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον που δημιουργούνται από την παρουσία τους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει επί του παρόντος το “νανοϋλικό” ως ένα υλικό του οποίου το μέγεθος ή η δομή σε μία ή περισσότερες από τις τρεις διαστάσεις του είναι μεταξύ περίπου 1 και 100 νανομέτρων. Στην πράξη, αυτός ο ορισμός μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τον κλάδο της βιομηχανίας. Για παράδειγμα, το ίδιο υλικό δεν θα θεωρηθεί ως νανο στα τρόφιμα αλλά θα αναγνωριστεί ως τέτοιο στα καλλυντικά.
Εν αναμονή πιθανής αναθεώρησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση από τις 6 Μαΐου έως τις 30 Ιουνίου 2021 σχετικά με το αν θα αναθεωρηθούν οι όροι του ορισμού και θα εξεταστούν προσαρμογές ή ακόμη και εναρμόνιση στους διάφορους κλάδους της βιομηχανίας.
Στην απάντησή του στη διαβούλευση, ο ANSES υποστήριξε ότι οι αλλαγές που προτείνει η Επιτροπή τείνουν να περιορίζουν τον αριθμό και τον τύπο των αντικειμένων που τελικά θα θεωρηθούν ως νανοϋλικά. Για παράδειγμα, τα νανοπλαστικά, καθώς και ορισμένα γαλακτώματα και νανοσωματίδια λιπιδίων, ενδέχεται να μην θεωρούνται ότι εμπίπτουν σε αυτόν τον ορισμό. Τέτοια αντικείμενα αναπτύσσονται όλο και περισσότερο για βιομηχανικούς σκοπούς.
Για τον ANSES, ο ορισμός πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο περιεκτικός και να ορίζει τα νανοϋλικά με μοναδικό τρόπο με βάση φυσικοχημικά κριτήρια. Οι τομεακοί κανονισμοί – για καλλυντικά, βιοκτόνα, τρόφιμα κ.λπ. – θα μπορούσαν στη συνέχεια να διευκρινίσουν ποια από αυτά τα νανοϋλικά θα πρέπει να υπόκεινται σε συγκεκριμένα μέτρα: επισήμανση προϊόντων, ειδική αξιολόγηση, έγκριση πριν από τη διάθεσή τους στην αγορά κ.λπ.
Ο Οργανισμός θεωρεί επίσης ατυχές το γεγονός ότι τα κατώφλια μεγέθους (1-100 nm) που χρησιμοποιούνται στον τρέχοντα ορισμό δεν ήταν ανοιχτά για συζήτηση στο πλαίσιο αυτής της διαβούλευσης, καθώς δεν έχουν επιστημονική βάση.
Ο Οργανισμός θα δημοσιεύσει γνώμη έως το 2022, με την υποστήριξη μιας πολυεπιστημονικής ομάδας εμπειρογνωμόνων, παρέχοντας περισσότερες πληροφορίες και προοπτική για την απάντησή του στην ευρωπαϊκή διαβούλευση.
